Działanie nr 3. Organizacja konkursu „Człowiek – środowisko – integracja” w dwóch kategoriach: plastycznej oraz literackiej, dla dzieci w wieku szkolnym (IV-VI klasa szkoły podstawowej).
W ramach projektu przewiduje się organizację jednodniowych pobytów dla uczniów klas IV-VI, których wyłoniono laureatów konkursu „Człowiek-środowisko-integracja” w kategoriach: praca plastyczna oraz praca literacka. Przewidywana liczba uczestników w każdej edycji wynikać będzie z liczby nagrodzonych laureatów, tj. 8 klas po 20 uczniów – 160 uczestników. Dofinansowaniem objęte zostaną: przejazd grupy oraz wyżywienie (przerwa obiadowa oraz butelki na wodę propagujące picie wody z kranu), materiały oraz nagrody dla laureatów konkursu.
Program edukacyjny podczas Jesienne oraz Letniej Szkoły Przyrodników stanowić będzie cykl warsztatów edukacyjnych dotyczących ochrony, wykorzystania i zarządzania zasobami obszarów chronionych. Przewiduje się stworzenie sześciu warsztatów, które odbywać się będą w ramach jednodniowego dnia edukacyjnego. Cykliczne zmiany pracowni/laboratoriów, w których odbywać się będą zajęcia, wzbudzą większe zainteresowanie uczniów tematyką obszarów chronionych. Szkoła Przyrodników rozpocznie się krótkimi zajęciami na temat parków krajobrazowych oraz obszarów Natura 2000 w regionie oraz zebraniem próbek badawczych (liści drzew, gałązek, kwiatów) do realizacji kolejnych warsztatów (1.2.3) na podstawie przygotowanego „niezbędnika” (listy zestawiającej ilość próbek badawczych niezbędnych do zebrania w celu realizacji warsztatów). Konieczne będzie zapewnienie rękawiczek jednorazowych dla uczestników oraz torebek do spakowania zebranych materiałów. Następnie każda z klas rozpocznie cykl warsztatów. Obok tradycyjnych metod przewiduje się wykorzystanie najnowszych technologii, bardziej przyswajalnych przez młodych odbiorców.
Pierwszy z warsztatów (1) będzie miał charakter terenowy. Podczas wizji terenowej uczestnicy poznają i nauczą się rozpoznawać gatunki drzew, ich liście oraz owoce. Warsztat składać się będzie z krótkiego przedstawienia treści dotyczącej dendrologii oraz pomiarów drzew. Uczestnicy mają nauczyć się m.in. mierzyć pierścienie drzew oraz określić ich wiek.
W trakcie kolejnego warsztatu (2) uczestnicy przygotują zielnik na podstawie zebranych próbek badawczych (liście drzew). W przypadku grupy rozpoczynającej Szkołę Przyrodników od przygotowania zielnika, niezbędne będzie wyruszenie w teren. W realizacji warsztatów niezbędne będą przybory i materiały papiernicze (gazety, bloki techniczne, bloki z kolorowymi kartkami, taśmy klejące, kolorowe flamastry, dziurkacze, wstążki).
Kolejny z planowanych warsztatów (3) przeprowadzony zostanie w formie zajęć badawczych. Zadaniem uczestników warsztatów będzie przygotowanie mikroskopowania zebranych próbek badawczych (liści drzew, kwiatów) z wykorzystaniem mikroskopów stereoskopowych zwanych binokularami bądź mikroskopami optycznymi. Binokulary z oddzielnymi okularami dla obojga oczu pozwalają na przestrzenne widzenie powiększanego obrazu. Widziany w nim obraz jest trójwymiarowy, co pozwoli zaobserwować uczestnikom struktury badanych próbek. Uczniowie rozwiną tym samym umiejętności obserwacji, planowania doświadczeń, wyciągania wniosków oraz ich opisywania (przygotują rysunki z obserwacji spod binokularu). Przeprowadzenie warsztatu wymagać będzie udostępnienia aparatury badawczej oraz wcześniejszej pracy terenowej.
Kolejno planuje się zorganizowanie rozgrywek w zielone gry planszowe. W trakcie gry uczestnicy kolejnego warsztatu (4) zwiększą swoją wiedzę na temat bioróżnorodności, zmian klimatu oraz ekonomicznej wartości ekosystemów. Atrakcyjna forma zajęć nie tylko edukuje, ale także uczy współgraczy współpracy. Zakłada się, iż jedna gra planszowa skupiać może 5-6 osób. Niezbędny zatem, do realizacji zajęć, będzie wypożyczenie gier planszowych w ilości 4szt.
Piąty z warsztatów (5) dotyczyć będzie sztuki planowania na obszarach Natura 2000. Uczestnicy warsztatu będą mieli za zadanie przygotować “makiety z odzysku” przedstawiające okolicę ich miejsce zamieszkania wykorzystując materiały z recyklingu . Bazą do wykonania makiety będzie ortofotomapa (stanowiąca podkład mapowy) oraz mapa z OpenStreet Map, stanowiąca wsparcie dla rozlokowania obiektów w przestrzeni. Na podstawie otrzymanych materiałów uczestnicy będą tworzyć makietę swojej lokalnej okolicy zamieszkania. Niezbędne materiały do wykonania makiety: komputer przenośny, drukarka, papier, kartony do przygotowania podkładów, pudełka po zapałkach, makulatura, butelki plastikowe, nakrętki od butelek, folie/worki plastikowe, nożyczki, kleje, taśmy klejąca, farby, pędzle, flamastry, kredki, druciki, kubeczki plastikowe, zszywacze, dziurkacze, nożyczki i inne niezbędne materiały biurowe.
Cykl warsztatów zostanie zakończony zajęciami (6) z aktywnego uczestnictwa w procesie partycypacji społecznej. W warsztatach wykorzystana zostanie technika Mandali – diagramu, składającego się
z trzech okręgów – centralnego, środkowego oraz zewnętrznego, podzielonych promieniście tworząc wewnętrzne kliny, na których pracują uczestnicy. Technika pozwala na opis różnych procesów, zjawisk (od ogółu do szczegółu – od wewnątrz do zewnątrz) za pomocą rysunków, symboli oraz koloru. W tym wypadku technika zostanie dostosowana do oceny przestrzeni, którą zamieszkują uczestnicy warsztatów. Wewnętrzny okrąg symbolizować będzie miejscowość zamieszkiwaną przez uczestników warsztatu. Za pomocą formy rysunkowej przedstawią swoje skojarzenia z miejscem zamieszkania. W kolejnej część diagramu wyrażą jakie problemy występują w przestrzeni, którą zamieszkują (zjawiska/brak dostępność do pewnych funkcji/ obiektów). W ostatniej przedstawią swoje potrzeby – jakich funkcji potrzebują, jak widzą ulepszoną miejscowość. Mandala jest narzędziem stworzonym do pracy w grupie. Na dobrze zaplanowanym diagramie pracować może nawet 10 osób. Pozwala odejść od standardowych technik kwestionariuszowych, które dla tak młodych uczestników mogłyby być niezrozumiałe. Dostarcza informacji, których nie można sprowadzić do wskaźników cyfrowych. Informacje te mają charakter jakościowy, a nie ilościowy.
W realizacji warsztatu niezbędne są materiały papiernicze (arkusze papieru – format A1-A0 do wykonania diagramów, kredki, flamastry, farby, wycinanki, klej, nożyczki).
Szkoła Przyrodników zakończona zostanie uroczystym wręczeniem nagród dla laureatów konkursu – tabletów. Przeprowadzone zostaną także gry – łamigłówki dotyczące ochrony środowiska (przyrody i ekologii), które stanowić będą element badawczy poziomu wiedzy zdobytej podczas warsztatów.
Wybór Wykonawcy dla działania nr 3 zostanie dokonany zgodnie z Prawem Zamówień Publicznych, zgodnie z „Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020” oraz z wewnętrznymi procedurami Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu dotyczącymi zawierania umów z wykonawcami.
Nadzór nad prawidłową realizacją działania nr 3 sprawuje Koordynator merytoryczny oraz eksperci.
Trenerzy prowadzący zajęcia w ramach działania nr 3 powinni posiadać wiedzę z zakresu systematyki drzew, krzewów i roślin gatunków rodzimych, botaniki oraz systematyki drzew, krzewów i roślin gatunków rodzimych, dendrologii, posiadać wiedzę z zakresu tematów środowiskowych bioróżnorodności, zmian klimatycznych, zrównoważonego rozwoju oraz ekonomicznej wartości ekosystemów, planowania przestrzennego i architektury krajobrazu, (potwierdzoną ukończonym wykształceniem lub zdobytym doświadczeniem); posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie technik pomiarów drzew oraz oznaczania omawianych gatunków na podstawie kluczy oraz cech; posiadać wykształcenie pedagogiczne lub odbył kurs pedagogiczny; posiadać doświadczenie w pracy z młodzieżą; znać przepisy BHP.
Realizację konkursu zaplanowano w dwóch terminach: Edycja I maj 2018 – wrzesień 2018 r. (05-06.2018 r. termin nadsyłania prac konkursowych; I połowa września 2018 r. rozstrzygnięcie konkursu i wyłonienie trzech laureatów w każdej kategorii; II połowa września 2018 r. i I połowa października 2018 r. – Jesienna Szkoła przyrodników dla uczniów klas, w których wyłoniono laureatów, wręczenie nagród). Edycja II – marzec – czerwiec 2019 r. (03-05.2019 r. termin nadsyłania prac konkursowych; I połowa czerwca 2019 r. rozstrzygnięcie konkursu i wyłonienie trzech laureatów w każdej kategorii; II połowa czerwca 2019 r. – Letnia Szkoła przyrodników dla uczniów klas, w których wyłoniono laureatów, wręczenie nagród). Termin realizacji zadania: 05.2018 – 10.2019. Podmiot odpowiedzialny: Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.